Recaizade Mahmut Ekrem Külliyatı-2 / Takdir-i Elhan Kudemadan Birkaç Şair Pejmürde Takrizat

“Recaîzade Mahmut Ekrem Külliyatı”nın ikinci cildi, üstadın Üçüncü Zemzeme ile birlikte şiirlerini artık topluca yayımlamayı bıraktığı, dolayısıyla, edebiyatın şiir dışındaki yönlerine açıldığı bir dönemin ürünlerini kapsıyor. Bunlar, Takdîr-i Elhan (1885), Kudemadan Birkaç Şair (1889), Pejmürde (1895) ile Takrizat (1898) adlı eserlerdir. Bu kitaplar, çok sevdiği oğlu Nijad’ın hayatta olduğu, dolayısıyla üstadın edebî üretkenliğini kişisel mutluluğuyla beslediği yıllara aittir. Bir başka deyişle, Recaîzade’nin, şiirin dışına da çıkarak ilgi alanını, dikkatini eleştiri, edebiyat tarihi, biyografi gibi ikincil türlere yönelttiği süreç, özel yaşamındaki huzurla örtüşmektedir.

Takdîr-i Elhan, üstadın, Mekteb-i Mülkiye’den öğrencisi Menemenlizade Tahir’in Elhan (1887) adlı eserine önce takriz olarak verme niyetiyle giriştiği ama daha sonra eleştiriye döktüğü kitabıdır. Kudemadan Birkaç Şair, edebiyatımızın modernleşme sürecinin önemli isimlerinden biri olarak Recaîzade Ekrem’in klâsik Türk şairleriyle ilgili bir eseridir. Pejmürde, şiirlerden, deneme nitelikli metinlerden, aforizmal cümlelerden, mektuplardan, sanat-edebiyat-şiir konulu yazılardan ve bir hikâyeden meydana gelmiştir. Bu ciltte yer verdiğimiz dördüncü ve son kitap Takrizat, Ekrem’in “takriz”lerinden, yani sunuşlarından onüçünü içeren bir eserdir.