Devlet Adamlarına Nasihatler

“Nasâyihü’l-Vüzerâ”

İnsanoğlu beşer olması hasebiyle Hz. Âdem’den beri benzer bireysel ve toplumsal özellikler gösterir; zaafları, arzuları, korkuları, istekleri, çeldiricileri hemen hemen aynıdır. Bu istek ve davranışların, zaafların belki ismi değişir, kalıbı değişir, zamanı değişir ama esası değişmez.

Toplumun ortak yaşamında görünür hâle gelen zafiyetler ve buna bağlı olarak ortaya çıkan aksaklıklar sağduyulu birçok insanı konu üzerinde düşünmeye ve çözümler üretmeye sevk etmiştir. Eli kalem tutan bu kişiler, tecrübelerinden ve genel geçer kaide ve kurallardan hareketle çözüm önerileri sunmaya çalışmışlardır. Önerilerin önemli bir kısmı toplumun değer yargılarında referans aldığı kutsal metinlerden yapılan çıkarımlara dayanır.

Elinizdeki eser, Osmanlının inkıraz döneminde bürokraside görev almış, devlet işleyişindeki aksaklıkları görmüş ve yaşamış bir devlet adamının problemlerin kaynağına ve çözümüne dönük düşünce ve önerilerini içine alır. Kitabın yazarı Defterdar Mehmet Paşa, devlet yönetiminde bulunan zevatın hareket tarzından bireyin hasletlerine ve kaçınması gereken kötü huylarına kadar birçok hususa dikkat çekmiştir. Gerek yöneticilerin ve gerekse bireylerin toplumsal hayatta hassasiyet göstermeleri gereken ana prensipleri akıcı bir dille ve dayanaklarıyla ifade etmiştir. Okuyucu, okuma işlemini tamamladığında bugün yaşadığı birçok problemin geçmişte de yaşandığını görecek ve onların tecrübelerinden istifade etme imkânı bulacaktır.